Türkiye genelinde milyonlarca öğrenci, 2024-2025 eğitim-öğretim yılının sonuna yaklaşırken karne heyecanı yaşıyor. 20 Haziran 2025 Cuma günü karneler dağıtılacak ve öğrenciler, yıl boyunca gösterdikleri çabanın karşılığı olarak takdir, teşekkür veya onur belgesi almayı umut ediyor. Ancak, bu belgeleri alabilmek için Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) belirlediği not ortalaması ve diğer kriterler kritik önem taşıyor. İşte belge alabilmek için gerekli şartlar...
BELGE ALABİLMEK İÇİN NOT ORTALAMASI KAÇ OLMALI?
Takdir, teşekkür ve onur belgeleri için not ortalamasının belli bir limitin üzerinde olması gerekmektedir. Öğrencilerin e-Okul sisteminde kayıtlı tüm derslerden başarılı olması gerekiyor; tek bir dersten bile kalınması durumunda belge alınamıyor. Ayrıca, disiplin cezası (kınama, uzaklaştırma vb.) alan öğrenciler, not ortalamaları uygun olsa bile belge hakkını kaybediyor. 2023'teki yönetmelik değişikliğiyle özürsüz devamsızlık sınırı kaldırılmış olsa da, toplam devamsızlığı 30 günü aşan öğrenciler sınıf tekrarına kalabileceği için belge alma şansını yitirebilir. Velilerin ve öğrencilerin e-Okul üzerinden not ve devamsızlık durumlarını düzenli takip etmeleri, olası sorunları önlemek adına önemli.
TAKDİR BELGESİ PUAN HESAPLAMA
Takdir belgesi, akademik başarıları yüksek olan öğrencilerin almaya hak kazandığı bir ödüldür. MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'ne göre, takdir belgesi alabilmek için öğrencinin dönem not ortalamasının 85,00 ve üzerinde olması gerekiyor. Bu ortalama, tüm derslerin yıl sonu notlarının toplanıp ders sayısına bölünmesiyle hesaplanıyor.
Örneğin, 10 dersi olan bir öğrencinin tüm ders notlarını toplayıp 10'a böldüğünde çıkan sonuç 85,00 veya daha yüksekse takdir belgesi alabilir. Ayrıca, öğrencinin tüm derslerden başarılı olması, davranış puanının 100 olması ve disiplin cezası almamış olması şart. 2023'te yapılan yönetmelik değişikliğiyle, özürsüz devamsızlık 5 günü aşsa bile not ortalaması yeterliyse takdir belgesi alınabiliyor.
TEŞEKKÜR BELGESİ ALMAK İÇİN NOT ORTALAMASI KAÇ OLMALI?
Teşekkür belgesi, takdir belgesine kıyasla biraz daha düşük bir not ortalaması gerektiriyor. MEB yönetmeliklerine göre, teşekkür belgesi alabilmek için öğrencinin dönem not ortalamasının 70,00 ile 84,99 arasında olması gerekiyor. Hesaplama yöntemi takdir belgesiyle aynı: Tüm derslerin yıl sonu notları toplanıyor ve ders sayısına bölünüyor.
Örneğin, 8 dersi olan bir öğrencinin not toplamı 600 ise, 600 ÷ 8 = 75,00 ortalamayla teşekkür belgesi alabilir. Öğrencinin tüm derslerden geçer not alması, davranış puanının tam olması ve disiplin cezası bulunmaması da teşekkür belgesi için zorunlu şartlar arasında. Devamsızlık sınırı ise takdir belgesinde olduğu gibi esnetilmiş durumda.
ONUR BELGESİ ALMAK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR
Onur belgesi, akademik başarıdan ziyade öğrencilerin sosyal, kültürel ve davranışsal başarılarını ödüllendirmek için veriliyor. MEB yönetmeliklerine göre, onur belgesi almak için belirli bir not ortalaması şartı aranmıyor. Bunun yerine, öğrencinin okulda veya okul dışında sosyal, kültürel, sanatsal ya da sportif etkinliklerde başarı göstermesi, çevresine örnek teşkil eden davranışlar sergilemesi ve öğretmenler kurulunca bu başarılarının onaylanması gerekiyor.
Örneğin, bir öğrenci okulun tiyatro kulübünde ödül kazanmışsa veya toplumsal bir projede yer almışsa onur belgesi alabilir. Davranış puanının 100 olması ve disiplin cezası bulunmaması da onur belgesi için temel şartlar. Devamsızlık, onur belgesi alımında doğrudan bir engel değil, ancak okul idaresinin genel değerlendirmesinde dikkate alınabilir.