Yıkılış futbol!
Atv ekranlarında Kuruluş Osman'ı keyifle izlerken, yayıncı kuruluşta ya da statlara gittiğimizde çıplak gözle izlediğimiz bir başka dizi daha var: Yıkılış futbol!
Türk futbolundaki yabancı oyuncu yarası her geçen gün biraz daha derinleşiyor. 26 Eylül 2006 tarihinde, "Bu gemi batar!" başlığıyla on sezonda yabancı oyunculara ödenen resmi rakamları duyurmuş ve tehlikeye dikkat çekmiştik.
O tarihte, sezon başı yaklaşık 100 yabancı oyuncu transfer eden Süper Lig kulüpleri bir oyuncuya ortalama 250 bin dolar ödüyorlardı...
Hemen belirtelim bu rakamın içine bonservis ve menajer ücretleri de dahil değildi...
O günkü şartlarda yaptığımız hesaplamalara göre yayıncı kuruluşun kulüplere ödediği rakamın tamamı yabancı oyunculara gidiyordu ve kulüplerin ellerinde avuçlarında pek bir şey kalmıyordu...
Manzara böyleyken, yani yayın gelirlerinin tamamı yabancı oyuncuları ödenirken "Bu gemi batar" demek zorunda kalmıştık ki yaptığımız yeni araştırma sonucunda gördük ki bugünkü manzara çok daha vahim... 2006'yı mumla arıyoruz vesselam!..
Yani gemi battı, yan gidiyor dersek abartmış olmayız.
Şimdi gelelim rakamlarla manzarayı net olarak ifade etmeye.
Altını çizerek belirtelim bu rakamlar bir oyuncunun (menajer ücreti hariç) tüm maliyetini, yani bonservis ücretini ve oyuncuya bir yıl boyunca yapılan tüm ödemeleri kapsamaktadır...
Elimizde son üç sezonun resmi verileri var ve onlar manzarayı tam olarak ortaya koymaya yetiyor. Bilindiği gibi kulüpler artık halka açık şirket oldukları için imzaladıkları sözleşmeleri tam olarak KAP'a bildiriyorlar.
Öyleyse başlayalım halimizi tespit etmeye ve manzarayı ortaya koyalım...
Resmi kayıtlara göre son üç sezonda (2022-23, 2023-24 ve 2024-25) Süper Lig Kulüpleri toplam bin 379 sözleşme yapmışlar.
Bu sözleşmelere karşılık ödenen toplam rakam 1 milyar 236 milyon 922 bin Euro...
Bu rakamı oyuncu sayısına böldüğümüzde bir futbolcunun maliyeti ortalama olarak 896 bin 970 euroya tekabül ediyor.
Peki bu üç sezonda yayıncı kuruluş süper Lig kulüplerine ne ödeme yapıyor derseniz orada rakamlar pek iç açıcı değil.
Bu sezon sonuna kadar Süper Lig yayın haklarını yıllık 182 milyon dolar artı KDV ile alan Bein kulüplere ödeme yaparken bu rakamın yarısını eski kurdan (31.3) öderken kalan yarısını da güncel kurdan ödüyor...
Yani kabaca (TFF ve alt lig payları düşülünce) Süper Lig kulüplerine yıllık ödenen rakam yaklaşık 255 milyon dolar ya yaklaşık 245 milyon Euro...
Yani, futbolculara üç sezonda toplam 1 milyar 236 milyon 922 bin Euro ödeyen Süper Lig kulüpleri, bu dönemde toplam 245 milyon Euro yayın geliri elde ediyorlar... Vah ki, vah!..
2006'da yaptığımız araştırmada yayın gelirlerinin tamamı yabancı oyuncuları gidiyordu ve bunun feci bir manzara olduğunu düşünüyoruz, bugün ise yayın gelirinin yaklaşık beş katı harcanıyor transfere...
Aynı şekilde 1998-2006 yılları arasında yıllık ortalama 100 küsur sözleşme yapan Süper Lig kulüpleri, bugün bir sezonda yaklaşık 350 sözleşmeye imza atıyorlar.
Uzun sözün kısası manzara çok açık ve tüm rakamlar yanlış, verimsiz transferler sonucu yaşanan kulüplerimizin nasıl borç batağına saplandığını çok net açıklıyor...
Manzarayı özetlersek; kulüplerimiz, 2006'ya göre dört kat daha kötü yönetiliyor, dört kat daha fazla harcıyor, dört kat daha fazla transfer yapıyor ama işin kazanç tarafında kesinlikle böyle büyük bir artış yok.
Deyim yerindeyse kazançları enflasyon oranında bile artmazken harcamaları yüzde 400 artıyor...
Şimdi siz söyleyin, gemi batmış mı, batmamış mı?
Ya da bu gemi daha ne kadar yüzer?
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.